Paralympic Science Support NL logo Topsport Topics

De fysieke eisen van rolstoeltennis op topniveau

Om op internationaal niveau mee te kunnen presteren, moeten rolstoeltennissers  ervan uitgaan dat ze tijdens een wedstrijd bijna 4 kilometer afleggen met een gemiddelde hartslag op 75% van het maximaal. Deze en andere objectieve data zijn verzameld in een overzichtsartikel met alle wetenschappelijke studies naar de fysieke belasting tijdens rolstoeltennis. Deze informatie helpt trainers om rolstoeltennissers op de juiste manier voor te bereiden op wedstrijden en toernooien.

Wat is bekend?

  • Rolstoeltennis draait om een mix van tactisch inzicht, technische vaardigheden, psychologische capaciteiten en fysieke eigenschappen

Wat is nieuw?

  • Er zijn nu referentiewaarden over de fysieke kenmerken van het internationale rolstoeltennis beschikbaar 
  • Rolstoeltennis is een intervalsport met een arbeid – rustverhouding van 1:4

Het onderzoeksproces: Ontbrekende gegevens

De onderzoekers selecteerden uit een totaal van 643 wetenschappelijke artikelen 24 studies die geschikt waren voor hun analyse. Deze studies verschenen tussen 2009 en 2023 en bevatten voornamelijk data die tijdens (inter)nationale toernooien waren verzameld. Het merendeel hiervan betrof enkelwedstrijden van mannelijke rolstoeltennissers in de open klasse op hardcourt.

Het legt meteen een belangrijke tekortkoming in het huidige onderzoek bloot: er is weinig aandacht voor vrouwelijke speelsters en junioren. Deze beperking geldt ook voor de relatief nieuwe quad klasse, waarin spelers uitkomen die zowel een beperking aan de benen als aan de armen hebben. Ten slotte ontbreekt momenteel solide data voor dubbelpartijen en wedstrijden op andere ondergronden dan hardcourt. Er is dus werk aan de winkel: met ruim 10 duizend beoefenaars wereldwijd –en op het hoogste niveau zo’n duizend spelers die aan 160 toernooien in 40 verschillende landen kunnen meedoen- is rolstoeltennis momenteel één van de populairste sporten voor mensen met een fysieke beperking. 

De resultaten: Intervalsport

Uit de beschikbare data komt duidelijk naar voren dat rolstoeltennis een intervalsport is, met een arbeid-rust verhouding van 1:4 en een gemiddelde hartslag die op 75% van maximaal zit. Rolstoeltennis vertoont hiermee veel overeenkomsten met staand tennis, hoewel de lengte van de wedstrijd nog beduidend korter is, gemiddeld zo’n 66 minuten. Het slagentempo ligt ook lager, omdat de bal twee keer mag stuiten. Toch legt een rolstoeltennisser tijdens een wedstrijd op hardcourt zo’n 4 kilometer met een gemiddelde voorwaartse snelheid van bijna 4 km/uur af. De bevindingen zijn verder samengevat in onderstaande infographic. Hierin gaat het om gemiddelde waarden met het betrouwbaarheidsinterval tussen haakjes. De interval tussen haakjes laat een vrij hoge variatie zien, waarschijnlijk als gevolg van de huidige niveauverschillen binnen het rolstoeltennis.

Infographic met gegevens over snelheid en duur bij mannelijke tennisspelers.

Aanbevelingen

De verzamelde data biedt trainers waardevolle inzichten om de training van rolstoeltennissers beter af te stemmen op de fysieke eisen en vaardigheden die wedstrijden vragen. Omdat rolstoeltennis een intervalsport is, moet de training zich richten op het verbeteren van de cardiovasculaire fitheid, kracht en het vaardig manoeuvreren in de rolstoel. Een speler die wil deelnemen aan internationale toernooien moet ruim een uur lang in de rolstoel 4 kilometer kunnen afleggen in intervalvorm, draaiend en rollend met pieksnelheden tot 13 kilometer per uur. Sensordata kan hierbij informatie geven over hoe de rolstoeltennisser over de baan beweegt, terwijl de interne belasting van de speler in de gaten wordt gehouden via de hartslag (laat die geregeld boven 75% van maximaal stijgen) of de ervaren mate van inspanning (rond de 8 op een 10-puntsschaal).

Bronnen

  1. Williamson S, Ardern CL, Berry C, Heron N, van Rensburg DCJ, Jansen MGT, McCormick S, Reid M, Sánchez-Pay A, Saueressig T, Schoonmade LJ, Shaw RB, van der Slikke RMA, Webborn N, Pluim BM (2024). The physical demands of wheelchair tennis match play: a systematic review with meta-analysis. Sports Med., 54(7): 1931-1953.

Foto: Beschikbaar gesteld door TeamNL


Topsport
samenvatting